Nghiên cứu viên Toshifumi Tada và cộng sự (Bệnh viện Orgaki, Nhật Bản) báo cáo: “HBcrAg là một kháng nguyên có liên quan đến lõi của virus viêm gan B. Qua theo dõi các bệnh nhân viêm gan B chưa điều trị với thuốc Nucleos(t)ide  cho thấy HBcrAg có giá trị tiên đoán ung thư tế bào gan nguyên phát (HCC) cao hơn so với định lượng HBV-DNA”. Tuy nhiên, các nghiên cứu viên cũng nhấn mạnh rằng phải thực hiện thêm những nghiên cứu tiến cứu trong cộng đồng và ở những bệnh nhân có điều trị bằng các thuốc tương tự nucleos(t)ide.

       Theo dõi 1031 bệnh nhân viêm gan B với thời gian trung bình 10.7 năm, đã có 78 bệnh nhân được chẩn đoán HCC. Tỉ lệ mới phát hiện bệnh (tích lũy) HCC ở mức 2% sau 5 năm, tăng lên tới 8.3% sau 10 năm, 10.7% sau 15 năm và 12.5% sau 20 năm. Phân tích đa biến các dấu ấn khác nhau liên quan đến virus (chẳng hạn HBV genotype và tải lượng HBV DNA ) cho thấy các mức HBcrAg vượt quá 2.9 log U/mL đã tiên lượng sự phát triển của HCC với tỉ số rủi ro (HR) đáng kể ở mức 5.05 (p<0.001). Yếu tố duy nhất khác liên quan đến tiến triển HCC là sự tồn tại của các đột biến lõi (HR=28.85; p<0.001). Tỉ lệ mới mắc (tích lũy) của HCC trong số những bệnh nhân có mức HBcrAg trên 2.9 log U/mL và một đột biến lõi dao động từ 6.4% ở năm thứ 5 đến 34.4% ở năm thứ 20, cao hơn đáng kể so với các chủng virus hoang dại (wild-type) với các mức HBcrAg bằng hoặc thấp hơn, mà tỉ lệ mới mắc là 0.0% (p<0.001). Sự chính xác của HBcrAg trong tiên đoán tỉ lệ mới mắc (incidence) HCC, theo ước tính của phân tích đặc tính hoạt động phụ thuộc thời gian, là cao hơn so với lượng HBV-DNA, ví dụ 80% so với 75% ở năm thứ 2, và 70% so với 65% ở năm thứ 10.

       Các tác giả đã kết luận trên tạp chí Journal of Hepatology rằng "sự tăng mức HBcrAg ở những bệnh nhân viêm gan B mạn có liên quan tới sự phát triển của HCC" và “HBcrAg là một yếu tố tiên đoán tuyệt vời” của sự tiến triển thành HCC. HBcrAg đang được đề xuất là một dấu ấn mới, bổ sung cho virus viêm gan B trong chẩn đoán, theo dõi và điều trị.

Bs Tuấn Anh (cập nhật)