CA 15-3: MARKER UNG THƯ VÚ
Xét nghiệm máu marker ung thư vú hay xét nghiệm dấu ấn ung thư vú thường được sử dụng là kháng nguyên CA 15-3. Đây là một protein thường tăng trong máu khi người bệnh bị ung thư vú, hoặc một số điều kiện khác. Xét nghiệm này thường được sử dụng kết hợp cùng các xét nghiệm khác để phát hiện ung thư vú và theo dõi điều trị cho các bệnh nhân ung thư vú.
Marker ung thư vú CA 15-3 là gì?
CA 15-3 là tên viết tắt của kháng nguyên carbohydrate 15-3 (carbohydrate antigen 15-3), là một dấu ấn ung thư, đặc biệt được coi là marker ung thư vú (dấu ấn của ung thư vú).
CA 15-3 chỉ tăng khoảng 10% số các ung thư vú giai đoạn sớm, nhưng tăng đến 70% số các ung thư vú giai đoạn di căn. Có khoảng 30% ung thư vú không sản xuất CA 15-3 nên mức độ CA 15-3 huyết tương không tăng khi có khối u. Do vậy, xét nghiệm máu marker ung thư vú CA 15-3 không thể sử dụng 1 mình để phát hiện ung thư vú, mà cần kết hợp với các xét nghiệm khác.
CA 15-3 cũng có thể tăng ở một số ung thư khác như ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, .., ở một số bệnh lành tính như xơ gan, viêm gan, u vú lành tính, ở phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
Giá trị bình thường của CA 15-3
Giá trị bình thường của CA 15-3 ở những phụ nữ khỏe mạnh là ≤ 30 U/mL. Giá trị bình thường của CA 15-3 có thể thay đổi nhẹ tùy thuộc vào phương pháp định lượng, hệ thống máy phân tích và các kít sử dụng của từng phòng xét nghiệm.
Khi xét nghiệm marker ung thư vú tăng cao
Khi marker ung thư vú CA 15-3 tăng, điều đó không hoàn toàn có nghĩa là bạn bị ung thư vú. Dưới đây là những nguyên nhân khiến CA 15-3 tăng:
- Các bệnh ung thư khác như ung thư tử cung, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư gan, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư đại tràng.
- Bệnh xơ gan
- Lao
- Điều kiện vú lành tính
- Cho con bú
- Mang thai
- Lupus ban đỏ
- Bệnh viêm vùng chậu
- Lạc nội mạc tử cung
- Sarcoid còn gọi là u hạt lympho lành tính
Vì sao xét nghiệm CA 15-3 được sử dụng?
Xét nghiệm CA 15-3 có vai trò quan trọng trong việc:
Theo dõi tái phát: Sau điều trị ung thư vú, xét nghiệm máu tìm marker ung thư vú CA 15-3 được thực hiện thường xuyên để theo dõi xem mức kháng nguyên này ổn định hay tăng. CA 15-3 tăng có thể chỉ ra sự tái phát của ung thư vú. Tuy nhiên, để kết luận cần phải xem xét cùng với các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh khác.
Theo dõi điều trị: Xét nghiệm CA 15-3 còn giúp bác sĩ theo dõi điều trị có hiệu quả hay không.
Để phát hiện ung thư có tiến triển hay không: Nếu mức độ CA 15-3 của bạn không đáp ứng hoặc tiếp tục tăng, nó có thể cho thấy tình trạng ung thư đang xấu đi. Mức độ CA 15-3 có tương quan với mức độ lan rộng của ung thư vú, và thường là khi ung thư vú di căn gan và xương.